Uredba Komisije (EZ) br. 1259/2011 od 2. prosinca 2011. o izmjeni Uredbe (EZ) br. 1881/2006 u pogledu najvećih dopuštenih količina dioksina, dioksinima sličnih PCB-a i PCB-a koji nisu slični dioksinu u nekim prehrambenim proizvodima

Poznati talijanski sir mozzarella, koji se tradicionalno proizvodi od bivoljeg mlijeka, zagađen je karcinogenim dioksinima i povučen s mnogih svjetskih tržišta.

Miriam Diamond, ekolog sa sveučilišta u Torontu, smatra da smo zaboravili porazne lekcije o DDT-u, dioksinima i polikloriranim bifenilima: " Ponavljamo povijest i priču o PCB ".

A dioksinima se mozse samo onecsistiti, zagaditi, zatrovati, otrovati, ili da kazsemo na buduchem hrvatskom: kontaminirati.

Određuju li se dioksini odvojeno od dioksina sličnih PCB-u, tada se zbrajaju procijenjene proširene nesigurnosti za pojedinačne rezultate analiza dioksina i dioksinima sličnih PCB-a.

Slična je situacija s dioksinima u svinjskom mesu (uneseni putem hrane), reziduama veterinarskih lijekova i sl..

Znanstvenici s University of Wisconsin, Madison, analizirali su pojavnost endometrioze u rhesus majmunica koje su kronično izlagane dioksinima tijekom perioda od oko 4 godine.

Rezultati ovog istraživanja ukazuju na izravni utjecaj kroničnog izlaganja dioksinima na povećanu pojavnost endometrioze u rhesus majmuna.

Ovim se Pravilnikom propisuje plan uzorkovanja i metode analiza dioksina i dioksinima sličnih polikloriranih bifenila (u daljnjem tekstu: PCB) u svrhu provođenja službenih kontrola.

Značajna količina dioksina i dioksinima sličnih PCB-a određuje se orijentacijskom metodom analize koja je validirana te se njome može analizirati velik broj uzoraka u kratkom vremenu.

Količine dioksina i dioksinima sličnih PCB-a u ovim uzorcima moraju se odrediti pomoću potvrdne analitičke metode.

Uzorkovanje za službene kontrole kojima se utvrđuju količine dioksina, furana i dioksinima sličnih PCB-a u hrani provode se sukladno metodama navedenim u Prilogu I. koji je otisnut uz ovaj Pravilnik i čini njegov sastavni dio.

Priprava i analiza uzoraka za službenu kontrolu kojom se utvrđuju količine dioksina, furana i dioksinima sličnih PCB-a u hrani provodi se sukladno metodama navedenim u Prilogu II. koji je otisnut uz ovaj Pravilnik i čini njegov sastavni dio.

To se radi tako da se s pomoću TCDD-a (odnosno standardne smjese dioksina/furana/dioksinima slični PCB-e) dobije kalibracijska krivulja za izračun količine TEQ-a u ekstraktu i u uzorku.

- Zaista se radi o izuzetno otrovnim tvarima, zapravo o najotrovnijim tvarima koje je čovjek (nehotice) načinio, kaže dr. Šmit govoreći o dioksinima.

Sad su to EU domoljubi zabranili kako bi morali kupovati svjetsko-švercersko smeće od hrane iz robnih rezervi tko zna čijih, s rokom smrzavanja davno isteklim, ludu govedinu, meso sa salmonelom i trihinelom, hormonima i dioksinima by dojčland i sve to kupovati na dug, jer je u istu svrhu domaća proizvodnja uništena ili na simboličnoj razini

nije točno da se u prošlosti nisu stvarale velike količine, nego svi dioksini nisu jednako štetni za organizam, a paljenjem šume (roštilja) nastaju dioksini čija je štetnost neznatna u usporedbi s dioksinima koji nastaju kao nusprodukti kemijske industrije i paljenja kojekakvih umjetnih materijala.

Samo spominjem eksplozije skladišta streljiva, velike požare poput onoga u rafineriji u Sisku ili prolijevanje PCB-a (poliklorirani bifenili onečišćeni tzv. dioksinima) iz razorenih trafostanica.

Neki PCB-i pokazuju sličnu toksičnost kao i dioksini, pa se često nazivaju« PCB-i slični dioksinima ».

Kada se govori o dioksinima onda se onda se misli na grupu stabilnih kloriranih kemijskih spojeva, polikloriranih dibenzodioksina (PCDD ili dioksini) i polikloriranih dibenzofurana (PCDF ili furana) koji imaju slična svojstva i sličnu kemijsku strukturu, a imaju i slične biološke karakteristike, uključujući i toksičnost.

Sedam od osam majmunica su unutar sedam mjeseci nakon prekida izlaganja dioksinima ostale trudne, njih šest su uredno porodile živo novorođenče, a jedna majmunica je iznijela mrtvorođeno novorođenče.

Prva skupina majmunica nije izlagana dioksinima, druga skupina je izlagana dioksinima u koncentraciji od 5 ppt (parts per trillion), a treća skupina koncentraciji od 25 ppt dioksina.

- Šveđani tada nisu počinili tehnološke greške kao Japanci, koji su svoju zemlju otrovali dioksinima sa spalionica, a ti su otrovi ušli u prehrambeni lanac.

U validaciji analitičke metode, unutarnji standardi PCDD/F-ova supstituirani s klorom na položaju 2,3,7,8 i obilježeni izotopom 13 C i unutarnji standardi dioksinima slični PCB-i obilježeni izotopom 13 C moraju se dodati na samom početku analitičkog postupka, npr. prije ekstrakcije.

Najmanje se mora dodati po jedan kongener za sve tetra do okta-klorirane homologne skupine za PCDD/F-a i najmanje po jedan kongener za sve homologne skupine za dioksinima slične PCB-a (odnosno najmanje po jedan kongener za svaki izabrani ion u spektrometriji masa koja se koristi za praćenje PCDD/F-ova odnosno dioksinima sličnih PCB-a).

Najbolje je koristiti, svih 17 unutarnjih standarda PCDD/F-ova supstituiranih klorom na položaju 2,3,7,8 i obilježenih izotopom 13 C i svih 12 unutarnjih standarda dioksinima sličnih PCB-a obilježenih izotopom 13 C, a obavezni u potvrdnim metodama.

Manje ili veće iskorištenje za pojedinačne kongenere, a posebno za neke hepta - i okta-klorirane dibenzodioksine i dibenzofurane, je prihvatljivo pod uvjetom da je njihov doprinos TEQ vrijednosti manji od 10 % ukupne TEQ vrijednosti (dobivene na temelju zbroja PCDD/F-ova i dioksinima sličnih PCB-a).

Za orijentacijske metode iskorištenje mora biti između 30 % i 140 %. Dioksini se od kloriranih spojeva koji mogu interferirati u analizi, poput PCB-a koji nisu slični dioksinu te kloriranih difenil etera, odvajaju odgovarajućim kromatografskim tehnikama (najbolje pomoću kolone s florisilom, aluminijevim oksidom i/ili aktivnim ugljenom). Razdvajanje izomera plinskom kromatografijom mora biti zadovoljavajuće (preklapanje signala 1,2,3,4,7,8 - HxCDF i signala 1,2,3,6,7,8 - HxCDF Tetra do okta-klorirani dioksini i furani određuju se sukladno EPA-inoj metodi 1613, revizija B, metodom izotopnog razrjeđenja uz primjenu HRGC/HRMS-a odnosno drugom metodom s jednakim izvedbenim kriterijma. Razlika između gornje i donje granice ne smije biti veća od 20 % za hranu u kojoj je količina zagađena dioksinima oko 1 pg WHO-TEQ/g masti (na temelju zbroja PCDD-ova/PCDF-ova i dioksinima sličnih PCB-a).

Međutim, za mjerenje toksičnijih kongenera dioksinima sličnih PCB-a (a posebno kongenera koji nisu orto-supstituirani), potrebno je postići jednaku osjetljivost kao i za PCDD-ove i PCDF-ove. Visoka selektivnost (specifičnost).

Potrebno je izdvojiti PCDD-ove, PCDF-ove i dioksinima slične PCB-e iz mnoštva interfreirajućih spojeva koji mogu ometati analizu, a čije su koncentracije nekoliko redova veće od ispitivanih analita.