U posljednje vrijeme sve se više koristi sistem graduiranja (posebice kod karcinoma mokraćnog mjehura, želuca i debelog crijeva) koji tumore dijeli u dva gradusa: niski i visoki gradus.

U slučaju takvog određivanja gradusa, tumori gradusa 1 spadaju u tumore niskog gradusa dok tumori gradusa 3 i 4 spadaju u tumore visokog gradusa.

Skupina tumora gradusa 2 se u takvim slučajevima dijeli i dio takvih tumora svrstava se u tumore niskog gradusa, a dio u tumore visokog gradusa.

Dobar dio stučnjaka misli da takvu kemoterapiju treba primijeniti i kod bolesnica iz srednjerizične skupine kada se radi o hormono-neovisnom tumoru koji je uz to i gradusa III i HER-2 pozitivan.

U potoku Gradusa otkrivena je velika populacija zaštićenih rakova " Kamenjara " za koje se smatralo da su nestali iz ovih vodotoka.

Radnici varaždinskoga Gradusa završili su s radovima na sanaciji dijela klizišta u Kameničkom Podgorju koje je odnijelo dio lokalne ceste i ugrozilo privatne kuće.

Većina tumora su bili dobro diferencirani karcinomi niskog gradusa i ranog kliničkog stadija (Ia i Ib).

U pravilu otkriva tm. > 5 mm, gotovo 100 % DCIS visokog i srednjeg gradusa.

Nije ih manjkalo među franjevcima koji su bili protivnici akademskih gradusa, pače i dublje nauke radi tobožnjih zloporaba koje su uslijed učenosti nikle kod lektora.

Davno iskrcana brda pijeska nalaze se na lokalnoj cesti Staro Selo-Gradusa za što, kažu, nitko od nadležnih ne mari.

(6) Naselja uz lijevu obalu Save (sva naselja Parka, te naselja Preloščica, Lukavec Posavski i Gušće), kao i naselja s desne obale Save: Gradusa Posavska, Greda Sunjska, Žreme, Krivaj Sunjski, Gornja Letina, Donja Letina, Selište Sunjsko, Bistrač, Bobovac, Strmen, Crkveni Bok, Ivanjski Bok i Sunja čine jedinstveno etno područje Srednje Posavine koje treba promatrati.

Dubrava i Plaški; srez vojnićki osim opštine Barilović; srez Vrginmost ceo; srez glinski osim opština Bučice i Stankovac; od sreza petrinjskog opštine: Blinja, Gradusa, Jabukovac i Sunja; srez kostajnički osim opštine Bobovac; od sreza Novske opštine: Jasenovac i Vanjska Novska, ali ove opštine valja porušiti tako da žel. pruga ostane na teritoriji ovih dveju opština; srez okučanski ceo; srez pakrački osim opština: Antunovac, Gaj i Poljana; od sreza požeškog opština Velić Selo; srez Daruvar, Grubišno Polje i Slatina; zatim bosanski srezovi Derventa i Gradačac.

Osim histološkog gradusa u tumorima se može odrediti i nuklearni (jezgrin) gradus.

Stanice tumora gradusa 1 izrazito nalikuju stanicama normalnog tkiva iz kojega nastaju i imaju tendenciju da se sporo umnažaju i rastu te se smatra da će se takvi maligni tumori ponašati najmanje agresivno.

Stanice tumora gradusa 2 još uvijek nalikuju stanicama normalnog tkiva iz kojega nastaju, ali imaju tendenciju bržeg umnažanja i rasta u usporedbi sa stanicama tumora gradusa 1. Stanice tumora gradusa 3 i 4 jako se razlikuju ili uopće ne nalikuju stanicama normalnih tkiva iz kojih nastaju, brzo se umnažaju i rastu te se takvi tumor ponašaju izrazito agresivno.

Kao model i područje provedbe projekta izabrano je područje sela Sjeverovac, Velika Gradusa, Mala Gradusa, Kladari.

Pregledani su improvizirani vodovodi u Novakovićima i Bajićima (Velika Gradusa) Analizirana je voda iz bunara.

Određivanje gradusa je važno jer osim određivanja agresivnosti tumora, uzima se u obzir kod prognoze za svakog bolesnika s malignim tumorom.

Svjetska zdravstvena organizacija dijeli ih prema stupnju malignosti u 4 gradusa/stupnja.

Istraživan je i odnos između razine estrogenskih receptora, nuklearnog gradusa i broja mitoza.

Stanice tumora gradusa 4 jako se razlikuju ili uopće ne nalikuju stanicama normalnih tkiva iz kojih nastaju, brzo se umnažaju i rastu, a prisutnost nekroze (raspada) je česta.

Stanice tumora gradusa 3 se razlikuju od stanica normalnih tkiva iz kojih nastaju, brzo se umnažaju i imaju jasno izraženu infiltrativnu aktivnost.

Za neke tumore koji imaju vrlo malo mitoza, blago poremećen odnos jezgre i citoplazme, malo nekroza u tomoru kažemo da su dobro diferencirani ili gradus I i da u budućnosti imaju manju šansu od lokalnog recidiva ili širenja na udaljene organe za razliku od tumora koji su slabo diferencirani ili gradusa III i imaju jedan nezreliji mikroskopski izgled tumora u vidu brojnih mitoza, velikih jezgara u odnosu na citoplazmu, puno nekroza u tumoru te time i veći metastatski potencijal.

Naime veliki broj otkrivenih karcinoma endometrija bio je niskog gradusa i ranog kliničkog stadija.

Tumor je u II grupi histološkog gradusa 7 bodova, udaljen od fascijalne strane 0,8 cm.

U karcinomu dojke koristi se tzv. Bloom-Richardsonov sistem određivanja gradusa koji uz stupanj diferenciranosti stanica uključuje i način rasta tumora te broj mitoza.

Određivanje gradusa je važno jer je gradus jedna od komponenti koja se uzima u obzir kod određivanja agresivnosti tumora odnosno prognoze za svakog bolesnika s malignim tumorom.

Može se uopćeno reći da tumori nižeg gradusa imaju bolju prognozu.

Određivanje gradusa osim prognostičke važnosti u nekim tipovima malignih tumora kao što su sarkomi mekih tkiva, tumori mozga, karcinomi dojke i prostate ima i terapijsku važnost jer vrsta i odabir terapije ovisi o samom gradusu tumora.

Način određivanja gradusa razlikuje se za svaki tip malignog tumora.