Kršten sam u Grčkoj Pravoslavnoj Crkvi 1. decembra 1990. Bila je to kulminacija prilično duge lične odiseje koja me je iz središta evangelističkog protestantskog sektaštva odvela u istorijsku Crkvu.

Interesantno je napomenuti da je niški aerodrom imao istorijsku ulogu u razvoju vojne avijacije u Srbiji.

Nešto se slično moglo čuti od Milorada Dodika, premijera Republike Srpske, koji je u TV emisiji prošle sedmice dijagnosticirao istorijsku razjedinjenost BiH i ilustrovao je primjerom nepostojanja istog viđenja bilo kojeg događaja u proteklih nekoliko vjekova između tri većinske etnoreligijske skupine u BiH.

Istorijsku istinu oni neae moai sakriti.

Uopšten, i na taj način pojašnjen pogled na oktobarsku revoluciju, je sasvim logičan, čak i onim ljudima koji zbog prejakih emocija ka nekoj od ličnisti učesnika ili nastavljača oktobarske revolucije više onako jogunasto, kao dete koje neće da prizna svoju nemoć i grešku odbijaju da priznaju.Nije Duci znalac koji je došao donekog otkrića, već je to prosto istorijskim događajima utisnuta kolektivna svest, koja tako kod nekog pojedinca izlazi na videlo.Nemojte pogrešno da me shvatite, ne kažem ja da su takvi pojedinci nesvesni realnosti i pod uticajem te kolektivne svesti, upravo suprotno svi smo pod uticajem kolektivne svesti, koja naravno ima svoje finese zavisno od regiona i kulture u kojoj se pojedinci nalaze, jedino što mnogi istorijsku kolektinu svest odbacuju psihološkim mehanizmom odbrane zbog uslova koji trenutno vladaju, a koji su samo stepenik u nadograđivanju te kolektivne svesti a nikao njen određujući faktor.Izvinite na dugačkoj rečenici.Jer kolektivna svest je produkt istorijskih događaja, ili istorije, a ne trenutka, ili vremena u kojem živimo.

On je sebe video kao političara koji treba da modernizuje Srbiju, i svaki njegov govor sadrži tu misao sada imamo istorijsku šansu.

Beogradski povjesničar filma Dejan Kosanović, svojedobno i direktor Festivala jugoslavenskog igranog filma u Puli, 1988. godine u izdanju Instituta za filma Beograd i FJIF-a u Puli objavio je »istorijsku studiju« pod naslovom »Kinematografske delatnosti u Puli 1896 - 1918« (urednik Predrag Golubović), gdje je objavljen i ovaj dio povijesti filmske Pule posvećen Rudolfu Marinkoviću.

Pomjeranje te literarne i kulturološke svijesti, uz svu istorijsku dramatiku vremena u kojoj se to dešavalo, vjerovatno je najljepše što se desilo u crnogorskoj književnosti i kulturi.

Rušenju spomenika je prethodilo negativno pisanje o Andriću u muslimanskoj štampi, koja ga je optuživala da je loše pisao o periodu turske vladavine nad Bosnom, što nije odgovaralo muslimanskim čelnicima koji su period turskog ropstva pokušavali da prikažu kao razdoblje blagostanja za sve narode, te su im stoga smetala dela Ive Andrića u kojima je prikazao istorijsku istinu.

Srbi su gluposcu svojih politicara propustili istorijsku sansu da u okviru HR steknu ogromnu autonomiju, a onda ih je dogovor Milosevic-Tudjman prepustio sudbini

Prvi put je sada moguće osvrnuti se na sovjetski komunizam kao okončanu istorijsku etapu sa jasnim početkom, sredinom i krajem.

Sem prebrojavanja žrtava i njihovog prenosa u glinsku kosturnicu, nije napravljen nijedan foto-zapis za istorijsku građu.

Reč je otpečatila zapečaćenu istorijsku sudbinu, otkrila put iz bespuća, uzela upravu i dala glavu obezglavljenom narodu.

Ovo vise lici na sapunicu nego na istorijsku pricu.

U toku jedne godine ona je postigla rezultat za koji je Čarli Frensis (Charlie Francis), bivši trener Bena Džonsona (Ben Johnson), rekao da je " uništio istorijsku putanju razvoja sporta " i da su njeni rezultati " pedeset godina ispred planiranih rezultata ".

Proterivanje iz zemlje ili progonstvo u egzil ima i svoju istorijsku dimenziju.

E sad da se vratim na istorijsku legitimnost li nelegitimnost socijalne revolucije odnosno oktobarske revolucije.Tada još uvek nije do krajnosti došla do izražaja ta deregulacijska odlika kapitalizma.Kapitalizam reguliše neke odnose koje ne bi mogao da nazovem društvenim više su to neki matematički, ili ekonomski u smislu preraspodele kapitala, ne ekonomije kao esploatacije i raspodele resursa.Raspodela i eksploatacija resursa potrebnih za život regulisana je duruštvenim odnosima, ratovima, animozitetom, robovlasništvom, feudalizmom, demokratijom, socjalizmom, autoritarizmom, prisilom, deogovorom, saradnjom, razmeneom, trgovina je u svojoj suštini razmena dobara nikako razmana kapitala.Kapitalizam sve te društvene odnose trpa u jedan lonac, i namera mu je da izbije na površinu kao jedini regulacijski odnos, bilo čega.Da prosto društvene odnose svede na nebitnu stvar, besmislen pojam, da prosto obesmisli društvo.Sada to ljudi polako uviđaju u većoj meri nego tada pred oktobarsku revoluciju.Tada su to mogli da uvide samo oni ljudi koji bi se udubili u taj problem kapitalizma, analizirajući do njegovih suštinskih odlika.To je običan čovek tada mogao samo da nasluti više u strahu od promena nego kao stvarno razumevanje problema.

Ukoliko se pođe od Marksovog shvatanja istorije, da li Oktobarska revolucija ima istorijsku legitimnost?

Po Marksu, eventualna socijalistička revolucija u carskoj Rusiji imala bi istorijsku legitimnost ukoliko bi bila iskra koja će upaliti vatru socijalističke revolucije u najrazvijenijim kapitalističkim zemljama Evrope.

Ukoliko se ima u vidu da je za Marksa najvažniji kriterijum za određivanje istorijske legitimnosti određenog poretka to da li on omogućava razvoj proizvodnih snaga, onda Oktobarska revolucija ima prvorazrednu istorijsku legitimnost.

Ukoliko se istorijski razvoj čovečanstva sagledava u egzistencijalnom kontekstu, i ukoliko se ima u vidu da se razvoj kapitalizma zasniva na uništenju prirode i čitavih naroda, Oktobarska revolucija ima prvorazrednu istorijsku legitimnost.

Oktobarska revolucija je, po Trockom, imala istorijsku legitimnost kao socijalistička revolucija jer je bila masovna radnička revolucija, dok je u post-revolucionarnom periodu došlo do izvitoperenja ciljeva Revolucije tako što je partijska vrhuška prigrabila vlast koju su osvojili radnici u Revoluciji i postala od radnika otuđena moć.

Sagledavajući taj događaj kroz ne-istorijsku prizmu, pojedini teoretičari suprotstavljaju voluntarizmu partijske vrhuške revolucionarni romantizam i pretvaraju radničku klasu SSSR-a s početka 20. veka u mitološku snagu koja predstavlja otelotvorenje ne samo emancipatorskog nasleđa klasne borbe radničke klase najrazvijenijih kapitalističkih zemalja Zapada, već i humanističkih ideala koje je Marks postavio kao ideju vodilju radničkom pokretu.

Samo dotle dok je razvijao proizvodne snage vladajući poredak u SSSR-u imao je istorijsku legitimnost.

Kresnuti Hrvaticu je bila Srbinova prirodna ali i nacionalna potreba jer tako se ukazuje na istorijsku premoć, ali i velikodušnost srpskog nacionalnog bića.

Medjutim otkriveni su novi detalji o njegovoj licnosti: " čovjek koji je odigrao faznu istorijsku ulogu... " kada desifrujemo Jashin kod otkrivamo da je legenda igrajuci povijesnu ulogu bio zdrman trof aznom strujom, pa je uloga postala fazna.

Ove dve susedne republike delile su sličnu istorijsku sudbinu, imale su istu religiju i težnju za što većom samostalnošću, a kao najrazvijenije, i zajedničke ekonomske interese, što su bili dovoljni razlozi za trajnu koaliciju u nastojanju da ostvare političku dominaciju.

Raspravu o pravičnosti ostavljamo za neku drugu istorijsku priliku.

Citiraćemo i uvodni članak prof. dr. Najdana Pašića u prvom broju časopisa »MAT« iz juna 1969. godine: »Vredi se zamisliti nad činjenicom da je jedna intelektualna igra, rodjena u praskozorje civilizacije u istočnim azijskim carstvima tada kulturno najrazvijenijem delu sveta preživela tolike smene istorijskih epoha, savladala tolike kulurno-istorijske granice i distance i našla svoje mesto, čak dostigla novi stepen procvata u savremenom industrijskom društvu kao jedan zajednički, povezujući elemenat u kulturi današnjeg sveta.Šta je toj igri obezbedilo takvu izuzetnu istorijsku sudbinu, šta je ka njoj privlačilo ljude različitih epoha i najrazličitijih društvenih statusa, zašto su za nju nalazili vremena čuveni naučnici, umjetnici, vojskovođe, političari, ali i običan svijet, starci i djeca«.

U tom planu stoji:« Treća faza nastupa kada Nemačka preko Evropske zajednice otvoreno preuzima upravljanje Jugoslovenskom krizom, tjera Sloveniju i Hrvatsku na ubrzanu secesiju putem primene nasilja, istovremeno priprema građanski rat u Bosni i Hercegovini i to u dvojakoj funkciji definitivnom razbijanju Jugoslavije na takav krvav i surov način da se Jugoslavija više nikada ne povrati na istorijsku scenu; i kao dobar povod za politički i vojni udar na Srbiju s ciljem da se porazi i ponizi, svede na beogradski pašaluk i dobije lekciju za sva vremena.