Ciljevi ovog projekta, koji je u ožujku 2007. godine s iznosom od 40 tisuća kuna podržalo i Poglavarstvo Grada Rijeke jesu utvrditi prevalenciju (učestalost) infekcije virusom hepatitisa C na uzorku od 400 ispitanika s područja grada Rijeke, i to serološkim dokazivanjem specifičnih protutijela imunoenzimskim postupkom.

Na Odjelu za parazitologiju Hrvatskog zavoda za javno zdravstvo trihineloza se detektira direktnim metodama koje uključuju trihineloskopiju, histološki pregled i umjetnu digestiju mišića pacijenta i inkriminiranog mesa, te i serološkom dijagnostikom koja se temelji na nalazu specifičnih protutijela IgM i IgG klase.

U situacijama kad nedostaju neki od potrebnih parametara (primjerice, nepotpuna klinička slika i sl.), koriste se posebne laboratorijske pretrage, kao što su traženje specifičnih protutijela u krvi bolesnika, zolacija virusa itd.

Pasivna imunizacija postiže se davanjem gotovih pripravaka specifičnih protutijela protiv virusa rubele u prvih sedam, osam dana nakon kontakta s virusom.

Dijagnoza zaraze virusom influence ptica u svinja u biti je slična dijagnozi za ptičje vrste i temelji se na izolaciji virusa molekularnim tehnikama i otkrivanju specifičnih protutijela upotrebom testa inhibicije hemaglutinacije.

U drugih vrsta u pokusima, osim tvorbe specifičnih protutijela, nije došlo do patoloških promjena, pa se smatra da su otporne na zaražavanje virusom.

Također je ustanovljeno da je prevalencija specifičnih protutijela na virus ELG u pozitivnom odnosu s mliječnom pasminom i starosti goveda, te da nema korelacije među spolovima i pasminom.

1. Radi osiguranja ujednačenih postupaka dijagnostike influence ptica, Dijagnostički priručnik za influencu ptica (u daljnjem tekstu: Dijagnostički priručnik) određuje: (a) smjernice i minimalne zahtjeve za dijagnostičke postupke, načine uzorkovanja i kriterije za procjenu rezultata laboratorijskih testova u cilju postavljanja ispravne dijagnoze influence ptica; (b) laboratorijske testove koji se koriste za dijagnozu influence ptica i laboratorijske tehnike koje se koriste za gensko tipiziranje izolata virusa influence ptica; (c) minimalne biosigurnosne zahtjeve i standarde kvalitete koje dijagnostički laboratoriji moraju provoditi i minimalne biosigurnosne zahtjeve za prijevoz uzoraka. 2. Dijagnostički priručnik je namjenjen nadležnim tijelima odgovornima za kontrolu influence ptica i sadržava načela i primjene laboratorijskih testova, procjenu rezultata testova te laboratorijske tehnike. 3. Za potrebe Dijagnostičkog priručnika, osim pojmova iz članka 2. Pravilnika o mjerama za suzbijanje i kontrolu influence ptica (»Narodne novine«, broj 131/06) 3, primjenjuje se i pojam: »dijagnostički uzorak« koji označava bilo koji materijal podrijetlom od životinja, uključujući cijelu lešinu koja se prevozi za dijagnostičke ili istraživačke svrhe, osim živih zaraženih životinja. 4. Potvrda influence ptica u peradi i drugih ptica koje se drže u zatočeništvu mora biti u skladu s postupcima, načinima uzorkovanja i kriterijima za procjenu rezultata laboratorijskih testova kako je određeno u ovom Dijagnostičkom priručniku i mora se temeljiti na jednom ili više kriterija, kako slijedi: (a) nalaz infekcioznog virusa, antigena ili specifičnog genskog materijala u uzorcima tkiva, organa, krvi ili izlučevina peradi ili drugih ptica; (b) nalaz kliničkih znakova i postmortalnih oštećenja specifičnih za bolest u navedenih ptica; (c) dokaz specifičnih protutijela u uzorcima krvi navedenih ptica. 5. Potvrda infekcije sisavaca visokopatogenim ili niskopatogenim virusom influence A podtip H5 ili H7 podrijetlom od ptica, mora se temeljiti na jednom ili više kriterija, kako slijedi: (a) nalaz infekcioznog virusa influence ptica, antigena ili specifičnog genskog materijala u uzorcima tkiva, organa, krvi ili izlučevina sisavaca; (b) dokaz specifičnih protutijela za influencu ptica u uzorcima krvi sisavaca. 6. Postupci, načini uzorkovanja i kriteriji za procjenu rezultata laboratorijskih testova moraju biti: (a) u skladu s postupcima koji su određeni u ovom Dijagnostičkom priručniku; ili (b) odobreni od strane nadležnog tijela uz uvjet da: je zadovoljavajuća osjetljivost i specifičnost odobrenog laboratorijskog testa dokazana kroz usporedno testiranje koje je organizirao referentni laboratorij za influencu ptica Europske Zajednice (u daljnjem tekstu: referentni laboratorij Zajednice); ili kad procjena određenog laboratorijskog testa nije provedena kroz usporedno testiranje koje je organizirano od strane referentnog laboratorija Zajednice, osjetljivost i specifičnost odobrenog laboratorijskog testa validirana je od strane nacionalnog referentnog laboratorija, a rezultati validacije dokazuju da test odgovara svrsi za koju je namijenjen.

Kada naš imunološki sustav dođe u dodir s takvim tvarima (alergenima), dolazi do stvaranja specifičnih protutijela koji potiču otpuštanje upalnih tvari.

Najpouzdaniji kriterij za postavljanje dijagnoze jest dokaz specifičnih protutijela u krvi prisutnih već u trenutku pojave osipa, koja ostaju u krvi do 3 mjeseca od trenutka infekcije.

Takve pretrage mogu se provoditi samo u specijaliziranim laboratorijima koji koriste pažljivo odabrani raspon antigena kako bi se osiguralo otkrivanje specifičnih protutijela za hemaglutinin (tj. radi eliminacije mogućnosti interferencije s protutijelima specifičnim za neuraminidazu).

U rutinskom radu dijagnostika trihineloze najčešće se potvrđuje serološki. (5) Serološke metode baziraju se na dokazu specifičnih protutijela kod bolesnika.

Dijagnoza zaraze postavlja se na osnovu prisutnosti specifičnih protutijela u krvi bolesnika.

Bolest se dijagnosticira krvnim i rentgenskim pretragama, ali kako se sam uzročnik teško dokazuje, najvažnija je potvrda kontakt s pticom i nalaz specifičnih protutijela.

Nakon prirodne infekcije moguć je razvoj specifičnih protutijela, ali tek nakon što virus dospije u mozak pri čemu je nemoguće spriječiti pojavu simptoma.

Testiranje mora biti provedeno najmanje 28 dana od datuma početka zaštite životinja od napada vektora ili razdoblja sezonski slobodnog od vektora; d) životinje su prije otpreme bile držane u zoni sezonski slobodnoj od bolesti plavog jezika za vrijeme razdoblja sezonski slobodnog od vektora ili su bile zaštićene od napada vektora najmanje 14 dana te su tijekom tog perioda pretražene testom identifikacije uzročnika u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine, s negativnim rezultatom, provedenim najmanje 14 dana od datuma početka zaštite životinja od napada vektora ili razdoblja sezonski slobodnog od vektora; e) životinje potječu iz stada cijepljenih u skladu s programom cijepljenja odobrenim od nadležnog tijela i životinje cijepljene protiv serotipa (ova) koji je prisutan ili može biti prisutan u epidemiološki relevantnom zemljopisnom području podrijetla, te životinje su još uvijek unutar vremenskog razdoblja imuniteta garantiranog u specifikaciji cjepiva odobrenog za program cijepljenja i udovoljavaju barem jednom od sljedećih uvjeta: (i) cijepljene su prije više od 60 dana prije otpreme; (ii) cijepljene su inaktiviranim cjepivom prije barem onoliko dana koliko je potrebno za početak stvaranja imuniteta što je određeno u specifikaciji cjepiva odobrenog za program cijepljenja te su pretražene testom identifikacije uzročnika u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine, s negativnim rezultatom, provedenim najmanje 14 dana od početka stvaranja imuniteta određenog u specifikaciji cjepiva odobrenog za program cijepljenja; (iii) prethodno cijepljene i nadocijepljene s inaktiviranim cjepivom unutar vremena trajanja imuniteta garantiranog u specifikaciji cjepiva odobrenog za program cijepljenja; (iv) držane za vrijeme razdoblja sezonski slobodnog od vektora u zoni sezonski slobodnoj od rođenja ili najmanje 60 dana prije datuma cijepljenja te su cijepljene inaktiviranim cjepivom prije barem onoliko dana koliko je potrebno za stvaranje imuniteta što je određeno u specifikaciji cjepiva odobrenog za program cijepljenja; f) životinje nisu nikad bile cijepljene protiv bolesti plavog jezika i uvijek su bile držane na epidemiološki relevantom zemljopisnom području podrijetla gdje nije bilo, nema ili vjerojatno nema više od jednog serptipa virusa bolesti plavog jezika i: (i) serološki su dva puta testirane u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine na prisutnost protutijela za serotip virusa bolesti plavog jezika sa pozitivnim rezultatom, a prvo testiranje uzoraka je provedeno između 60 i 360 dana prije datuma otpreme dok je drugo testiranje uzoraka provedeno najranije sedam dana prije datuma otpreme; ili (ii) serološki su testirane u skladu sa OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine na prisutnost protutijela za serotip virusa bolesti plavog jezika sa pozitivnim rezultatom, a testiranje je provedeno najmanje 30 dana prije datuma otpreme i životinje su podvrgnute testu identifikacije uzročnika u skladu s OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine s negativnim rezultatom, koji je proveden najranije sedam dana od datuma otpreme; g) životinje nikad nisu bile cijepljene protiv bolesti plavog jezika i bile su dva puta podvrgnute serološkom testiranju u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine za otkrivanje specifičnih protutijela za sve serotipove virusa bolesti plavog jezika s pozitivnim rezultatom za serotipove prisutne ili vjerojatno prisutne u epidemiološki relevantnom zemljopisnom području podrijetla, i: (i) prvo serološko testiranje uzoraka je provedeno između 60 i 360 dana prije datuma otpreme dok je drugo testiranje uzoraka provedeno najranije sedam dana prije datuma otpreme; ili (ii) serološko testiranje za određeni serotip je provedeno najmanje 30 dana prije datuma otpreme i životinje su bile podvrgnute testu identifikacije uzročnika u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine, s negativnim rezultatom, provedenim najranije sedam dana od datuma otpreme; 2. Sjeme preživača pod uvjetom da je dobiveno od životinja donora koje ispunjavaju barem jedan od sljedećih uvjeta: a) držane su izvan zone pod ograničenjem najmanje 60 dana prije početka i tijekom sakupljanja sjemena; b) zaštićene su od napada vektora najmanje 60 dana prije početka uzimanja i tijekom sakupljanja sjemena; c) držane su tijekom razdoblja sezonski slobodnog od vektora u zoni sezonski slobodnoj od bolesti plavog jezika, najmanje 60 dana prije početka i tijekom prikupljanja sjemena te su bile podvrgnute testu identifikacije uzročnika u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine, s negativnim rezultatom, provedenim najranije 7 dana prije datuma početka prikupljanja sjemena; d) serološki pretražene u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine kako bi se otkrila protutijela za virus uzročnika bolesti plavog jezika, s negativnim rezultatom najmanje svakih 60 dana tijekom razdoblja prikupljanja i između 21 i 60 dana od zadnjeg prikupljanja sjemena; e) pretražene testom za identifikaciju uzročnika bolesti plavog jezika, u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine, s negativnim rezultatom, u uzorcima krvi uzetim: (i) kod prvog i zadnjeg prikupljanja sjemena; i (ii) tijekom razdoblja prikupljanja sjemena: najmanje svakih sedam dana, u slučaju testa izolacije virusa, najmanje svakih 28 dana, u slučaju testa reakcije lanca polimeraze (PCR); 3. Embriji/jajne stanice preživača, i to: a) in vivo uzeti embriji i jajne stanice goveda moraju biti dobiveni od životinja donora koje ne pokazuju nikakve kliničke znakove bolesti plavog jezika na dan prikupljanja; b) embriji i jajne stanice životinja osim goveda i in vitro dobiveni embriji goveda moraju biti dobiveni od životinja donora koje udovoljavaju barem jednom od sljedećih uvjeta: (i) držane su izvan zone pod ograničenjem najmanje 60 dana prije početka i tijekom prikupljanja embrija/jajnih stanica, što se ne odnosi na embrije i jajne stanice dobivene od životinja donora držanih na gospodarstvima u kojima postoji veterinarska zabrana ili mjere karantene vezane za bolest plavog jezika; (ii) zaštićene su od napada vektora bolesti plavog jezika najmanje 60 dana prije početka uzimanja i tijekom prikupljanja embrija/jajnih stanica; (iii) serološki pretražene u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine, kako bi se otkrila protutijela za virus bolesti plavog jezika, između 21 i 60 dana nakon sakupljanja embrija/jajnih stanica s negativnim rezultatom; ili (iv) pretražene su testom identifikacije uzročnika u skladu s važećim OIE Priručnikom za dijagnostičke testove i vakcine, s negativnim rezultatom, na uzorku krvi uzetom na dan prikupljanja embrija/jajnih stanica.

Veličina otekline kao i brzina njenog pojavljivanja mogu lječniku biti važan dijagnostički podatak, no pozitivna reakcija ne dokazuje da je točno određena tvar uzrok bolesnikovih simptoma, pa se nalaz potvrđuje određivanjem ukupnih imunoglobulina E u krvi bolesnika ili pak koncentracijom specifičnih protutijela usmjerenih na taj određeni alergen.

Klinička se dijagnoza potvrđuje specifičnim virološkim pretragama: izolacijom virusa, utvrđivanjem porasta titra specifičnih protutijela te dokazom antigena.

Te će stanice u eventualnom kontaktu životinje s određenom bolesti reagirati stvaranjem specifičnih protutijela i tako spriječiti nastanak bolesti.

Najpouzdaniji kriterij za postavljanje dijagnoze rubeole jest dokaz specifičnih protutijela u krvi prisutnih već u trenutku pojave osipa.

Dodatno se mogu učiniti laboratorijski testovi kao što su otkrivanje specifičnih protutijela ili otkrivanje DNA bakterije.

serum koji sadrži skupinu specifičnih protutijela za virus VHS u razrjeđenju 1:50 (vol: vol) [ 9 ]

Serološka dijagnostika H. pylori, osim toga što uzrokuje upalne reakcije na želučanoj sluznici, pokreće i stvaranje specifičnih protutijela.

Iako se serološki postupci još uvijek primjenjuju u rutinskoj dijagnostici infekcije H. pylori kod neliječenih bolesnika, vrijednost seroloških testova u utvrđivanju eradikacije H. pylori je ograničena, jer razina specifičnih protutijela pri postignutoj eradikaciji znatno pada tek nakon 6 - 12 mjeseci

Kod oboljelih s IgA deficijencijom, test IgA anti tTg, može se zamijeniti određivanjem nekih drugih specifičnih protutijela.

1. Klinička slika je tipična kao i tijek same bolesti. 2. Neki laboratorijski nalazi su karakteristični tako da je ukupan broj bijelih krvnih stanica smanjen, te nalazimo goleme stanice u razmazu sadržaja vezikule pod mikroskopom. 3. Dokaz specifičnih protutijela je moguć, ali ta metoda je preskupa pa se rijetko koristi. 4. Bitni su podatci o bolesniku da li je boravio u blizini osobe sa vodenim kozicama.

Pretraga specifičnih protutijela može se učiniti i po metodi određivanja protutijela iz kapljice krvi pri Hrvatskom društvu za celijakiju u Zagrebu.

Svinje pozitivne uporabom ELISA testa, no negativne kod VN-testa, ne trebaju se uzimati u obzir. 2. Može se sumnjati na prisutnost »nespecifičnog reaktora« 20 kad se identificira samo jedna seropozitivna svinja i kad su ispunjeni sljedeći kriteriji: (a) na gospodarstvu nema kliničkih znakova bolesti; (b) na gospodarstvu ni u prošlosti nije bilo pojave kliničke zaraze; (c) ni u prošlosti nije bilo kontakta s poznatim izbijanjem bolesti. 3. Svinja je potvrđena kao »nespecifični reaktor« kad: (a) u daljnjim testiranjima nisu identificirane druge seropozitivne svinje; (b) uzorkovanjem provedenim na svinjama koje su bile u kontaktu, nakon prvog utvrđivanja »nespecifičnog reaktora« nije utvrđena serokonverzija; (c) titar specifičnih protutijela ostaje konstantan ili opada nakon ponovljenog uzimanja uzoraka. 4. Sljedeći dodatni kriteriji i načela moraju se također uzimati u obzir kod potvrđivanja »nespecifičnog reaktora«: (a) »nespecifični reaktori« se pojavljuju kod svinja u prevalenciji od oko 1 na 1000; (b) serumi od »nespecifičnog reaktora« imaju općenito sljedeća obilježja: nizak titar specifičnih protutijela kod VN testa, kod kompetitivne ELISA monoklonskim protutijelima na granici su pozitivne reakcije, nalaz isključivo IgM i bez IgG u vezikularnoj enterovirusnoj bolesti svinja kod izotipno specifičnog ELISA testa 21. ______ 20 Mali udio »nespecifičnih reaktora« može se dokazati bilo kojim uobičajenim serološkim testom za vezikularnu enterovirusnu bolest svinja.

Za konačnu potvrdu često se koriste i posebne laboratorijske pretrage, kao što su izolacija uzočnika, traženje specifičnih protutijela u krvi bolesnika...

Dodir s takvim tvarima (alergenima) uzrokuje stvaranje specifičnih protutijela koji potiču otpuštanje upalnih tvari te napadaju sluznice nosa, usta, vjeđa i dišnog sustava.