Aspartat aminotransferaza - AST i alanin aminotransferaza - ALT postižu najveću koncentraciju u krvi u stanjima akutnog oštećenja jetre.

Povišena razine aminotransferaza pojavljuje se nekoliko tjedana kasnije dok se protutijelo na virus (anti-HCV) otkriva nakon pojave žutice.

Kronični hepatitis C u pravilu nema simptoma, a bolest se otkriva slučajnim nalazom povišenih vrijednosti aminotransferaza, prvenstveno ALT, koje se nađu prilikom sistematskog pregleda ili rutinske preoperativne obrade, te testiranjem doborovoljnih davatelja krvi.

AST - aspartat aminotransferaza, jetreni enzim

Aspartat-aminotransferaza (AST) je enzim koji se pojavljuje u raznim tkivima u organizmu, uključujući jetru, srčani mišić, skeletne mišiće, mozak, bubrege, pluća, gušteraču, crvene (eritrociti) i bijele (leukocitima) krvne stanice.

Za procjenu jetrenih funkcija i stanja jetre u raznim patološkim stanjima u svakodnevnoj praksi na prvom mjestu je određivanje serumskih enzima (tzv. " jetrene probe "): aminotransferaze (AST - aspartat-aminotransferaza i ALT - alanin-aminotrasferaza); GGT - serumska gama-glutamil-transferaza, AP - alkalna fosfataza, LDH - laktatna dehidrogenaza.

Laboratorijski nalazi krvi ovi nalazi uključuju sve promjene vidljive kod jetrenog oštečenja u smislu povišenih jetrenih enzima AST (aspartat aminotransferaza) i ALT (alanin aminotransferaza), bilirubina i AF (alkalne fosfataze) u krvi.

Dijagnoza se može posttaviti mjerenjem razina serumskih aminotransferaza, koje su gotovo redovito povišene, te serumskog HBsAg.

Praćen je svrbežom kože, povišenom razinom jetrenih enzima - aminotransferaza i bilirubina u serumu te tamnijom mokraćom.

U većini je slučajeva uspješna terapija interferonom i serokonverzija praćena akutnim povećanjem aktivnosti aminotransferaza koje nalikuje na akutni hepatitis za što se vjeruje da predstavlja imunostimulatorni učinak interferona na interakciju između staničnog imunološkog sustava i hepatocita inficiranih virusom.

Izgleda da se to i događa; naime dolazi do povišenja aktivnosti aminotransferaza poput onog u akutnom hepatitisu, a to može biti praćeno i dramatičnim padom ili čak i prestankom replikacije HB V-a.

U bolesnika s kroničnim hepatitisom B, osobito u onih s gotovo normalnim ili samo blago povišenim razinama aminotransferaza pokazalo se korisnim da se u kombinaciji s interferonskom terapijom (5 milijuna jedinica supkutano) daje preliminarno kroz razdoblje od 6 tjedana glukokortikoidna terapija (prednizon u dozi od 60 mg kroz 2 tjedna, 40 mg kroz 2 tjedna i 20 mg kroz 2 tjedna).

Vjerojatnost odgovora na interferon je veća u bolesnika s umjerenim do niskim razinama HBV DNK (200 pg/ml) te u bolesnika sa znatno povećanom aktivnošću aminotransferaza (npr. > 100 do 200 jedinica).

Osnovni testovi određivanja jetrene funkcije mogu se odrediti u bilo kojem laboratoriju nadležnog Doma zdravlja: alanin-aminotranferaza (ALT), aspartat-aminotransferaza (AST), bilirubin, albumin i protrombinsko vrijeme (PV).

Krvna slika: CRP 30, Alanin-aminotransferaza 51, urin uredan, MCV 80,8, MCHC 346, Monociti 18,4 dif 55,1. Ostale vrijednosti su u granicama normale, nakon par dana temperatura je pala, ali kašalj se prisutan no slabije je izražen.

Najraniji znak oštećenja je porast aminotransferaza.

Preliminarna eksperimentalna ispitivanja s interferonom alfa ukazuju da takva terapija s uobičajenim dozama i trajanjem snizuje razine HDV RNK i aktivnost aminotransferaza samo prolazno tijekom tretmana, ali nema utjecaj na prirodni tijek bolesti.

Serumski bilirubin može i dalje rasti unatoč opadanju razine aminotransferaza.

Povremeno, dolazi do spontane aktivacije kroničkog lobularnog hepatitisa; porast aktivnosti aminotransferaza može nalikovati onome kod akutnog hepatitisa, a može se dokazati i prolazno pogoršanje histološkog nalaza.

Općenito su fizikalni nalazi u vezi s kroničnom jetrenom bolesti i portalnom hipertenzijom mnogo češći, razine aminotransferaza pokazuju sklonost povećanju, ažutica i hiperbihrubinemijasu mnogo češće kod ovog oblika kroničnog hepatitisa.

Aspartat aminotransferaza (AST) je enzim čija je najveća aktivnost prisutna u srcu, jetri, skeletnim mišićima i u gušterači, a u manjoj mjeri u slezeni, plućima i eritrocitima.

Kao što je navedeno u pogl. 266, konverzija iz replikacijskog u nereplikacijski kronični hepatitis B povezana je sprolaznimpovećanjem aktivnosti aminotransferaza što podsjeća na akutni hepatitis; povremeno se dešava spontani povratak replikacijske aktivnosti kod nereplikacijske infekcije, a u rijetkim slučajevima pojavljuju se HBV varijante kod kojih su serološki bilježi replikacije (HBeAg) odsutni unatoč postojanju replikacijske infekcije.

Dijagnoza anikteričnog hepatitisa je teška i zahtijeva visok stupanj kritičnosti; temelji se na kliničkim osobitostima i na povišenju aminotransferaza, premda se također može naći i blago povišenje konjugiranog bilirubina.

Od osnovnih laboratorijskih nalaza najčešće su povišene vrijednosti jetrenih enzima aminotransferaza/ALT i AST/te gama-glutamiltransferaze/GGT/u serumu.

U laboratorijskim nalazima prisutne su povišene vrijednosti bilirubina i jetrenih enzima: alkalne fosfataze, γ-GT-a i aminotransferaza, pri čemu je obično razina AST-a dvostruko viša od ALT-a, a može se javiti anemija uz povećan broj bijelih krvnih stanica, poremećena količina i sastav proteina plazme koji dovodi do poremećaja zgrušavanja krvi, itd.

Većna autora smatra da kod nejasnog povišenja aminotransferaza (u 10 - 20 % bolesnika) i recidivirajućih pankreatitisa, također treba posumnjati u celijakiju.

Jetreni enzim (serumska alanim aminotransferaza-ALT i Aaspartat aminotransferaza-AST) su povišeni i često pokazuju vrlo visoke vrijednosti.

Karakterizirana je periodičkim reaktivacijama bolesti s fluktuirajućom viremijom i koncentracijom aminotransferaza uz aktivnu upalu.

Alanin-aminotransferaza (ALT) je enzim koji pripada grupi aminotransferaza, enzima koji sudjeluje u metabolizmu aminokiselina.

U standardnim krvnim nalazima obično se nađu povišene vrijednosti jetrenih enzima (aminotransferaza - AST, ALT te alkalne fosfataze i gamaGT).